Trà kombucha là một loại thức uống lên men đang ngày càng được nhiều người yêu thích bởi hương vị thơm ngon, sủi bọt và những lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà nó mang lại. Bạn có biết kombucha là gì, cách pha trà kombucha, cách làm trà kombucha, tác dụng và tác hại của trà kombucha, cũng như uống kombucha lúc nào là tốt nhất cho sức khỏe không? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Kombucha là gì?
Kombucha là một loại trà được lên men từ trà đen hoặc trà xanh, đường và một hệ vi sinh đồng sống của vi khuẩn và nấm men gọi là SCOBY (Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast). Trong quá trình lên men, SCOBY sẽ phân giải đường và trà để tạo ra axit, khí ga, vitamin, enzyme và các chất chống oxy hóa. Kết quả là một thức uống có vị chua ngọt, có ga và có mùi hương đặc trưng của trà hoặc nước ép trái cây được pha cùng.
Kombucha có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc Nhật Bản từ hàng ngàn năm trước. Tên gọi kombucha xuất phát từ tiếng Nhật, có nghĩa là “trà rong biển”. Ngoài ra, kombucha còn có tên gọi khác như nấm thủy sinh, nấm trường sinh hay thủy hoài sâm. Kombucha được coi là một loại thức uống bổ dưỡng và tăng lực, có thể giúp chữa bách bệnh.
Cách làm SCOBY pha trà kombucha
Nếu bạn muốn tự làm trà kombucha từ đầu, bạn cần nuôi cấy SCOBY trước. Cách làm SCOBY như sau:
- Pha trà đen hoặc trà xanh với đường theo tỉ lệ 1 lít nước, 4 túi trà và 100 gram đường. Đợi nước trà nguội rồi đổ vào bình thủy tinh rộng miệng.
- Thêm 200 ml giấm táo vào bình và khuấy đều. Giấm táo sẽ giúp tạo môi trường axit cho vi khuẩn và nấm men phát triển.
- Đậy miệng bình bằng vải mỏng hoặc giấy lọc và dùng dây thun buộc chặt. Đặt bình ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và để yên trong khoảng 2 – 4 tuần.
- Sau khi thời gian nuôi cấy kết thúc, bạn sẽ thấy một lớp màng màu trắng hay vàng nhạt hình thành trên bề mặt dung dịch. Đó chính là SCOBY của bạn. Bạn có thể lấy ra và sử dụng để pha trà kombucha theo cách đã hướng dẫn ở trên.
Cách pha trà kombucha
Để pha trà kombucha, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
- 1 lít nước sạch
- 4 túi trà đen hoặc trà xanh
- 100 gram đường
- 200 ml trà kombucha đã có sẵn (hoặc giấm táo)
- 1 miếng SCOBY
- 1 bình thủy tinh rộng miệng
- 1 miếng vải mỏng hoặc giấy lọc
- 1 dây thun
Các bước pha trà kombucha như sau:
- Đun sôi nước trong nồi, cho túi trà vào và để ngâm khoảng 15 phút. Sau đó, vớt túi trà ra và cho đường vào, khuấy tan.
- Đợi nước trà nguội khoảng 20 – 30 độ C rồi đổ vào bình thủy tinh. Thêm trà kombucha đã có sẵn (hoặc giấm táo) vào bình và khuấy đều.
- Cho miếng SCOBY vào bình. Đậy miệng bình bằng vải mỏng hoặc giấy lọc và dùng dây thun buộc chặt.
- Đặt bình trà ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và để yên trong khoảng 7 – 14 ngày. Trong thời gian này, bạn có thể theo dõi quá trình lên men của trà bằng cách nhìn vào màng SCOBY. Nếu màng SCOBY dày lên và có màu sáng hơn, có nghĩa là quá trình lên men đã thành công.
- Sau khi lên men xong, bạn có thể lọc bỏ màng SCOBY và đổ trà kombucha vào chai thủy tinh có nắp. Bạn có thể để nguyên vị trà hoặc thêm nước ép trái cây, gừng, mật ong hoặc các gia vị khác để tạo hương vị theo ý thích. Đậy nắp chai và để trong tủ lạnh để uống dần.
Tác dụng của trà kombucha
Trà kombucha có rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe nhờ vào các thành phần có trong nó. Dưới đây là một số tác dụng chính của trà kombucha:
- Cung cấp lợi khuẩn probiotic cho đường ruột, giúp cải thiện hệ tiêu hóa, ngăn ngừa tiêu chảy, viêm ruột, hội chứng ruột kích thích và các bệnh lý về đường ruột khác.
- Chứa các chất chống oxy hóa từ trà và quá trình lên men, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây hại, giảm stress oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa và một số bệnh mãn tính.
- Có khả năng kháng khuẩn và kháng nấm nhờ vào axit axetic và các hợp chất khác trong trà kombucha, giúp tiêu diệt các vi khuẩn và nấm men có hại cho cơ thể.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch bằng cách cải thiện mức cholesterol, giảm huyết áp và ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
- Kiểm soát lượng đường trong máu, giúp phòng ngừa và điều trị bệnh tiểu đường loại 2.
- Giúp giảm cân bằng cách tăng cường chuyển hóa, đốt cháy calo và mỡ thừa trong cơ thể.
- Thúc đẩy chức năng gan, giải độc gan.
Tác hại của trà kombucha
- Trà kombucha có tính axit cao, có thể gây kích thích dạ dày, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón đối với những người có dạ dày nhạy cảm.
- Trà kombucha có chứa một lượng nhỏ cồn (khoảng 0.5 – 1%) do quá trình lên men. Nếu uống quá nhiều, có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn hoặc say rượu.
- Trà kombucha có thể gây dư thừa calo và đường nếu uống không điều độ. Một số loại trà kombucha có thể chứa tới 120 calo và 8g đường trong một cốc. Điều này có thể ảnh hưởng đến cân nặng và sức khỏe của bạn.
- Trà kombucha được làm thủ công có thể không đảm bảo về vệ sinh và an toàn thực phẩm. Nếu không được khử trùng kỹ, trà kombucha có thể bị nhiễm khuẩn hoặc nấm mốc, gây ra các vấn đề về tiêu hóa, dị ứng hoặc ngộ độc.
Uống kombucha lúc nào?
Bạn có thể uống trà kombucha vào bất kỳ lúc nào trong ngày tùy theo sở thích và mục đích của bạn. Tuy nhiên, bạn nên uống với liều lượng vừa phải (khoảng 1 – 2 cốc mỗi ngày) và tuân theo một số lưu ý sau:
- Nếu bạn muốn tận dụng tác dụng giải độc của trà kombucha, bạn nên uống vào buổi sáng khi bụng đói. Lúc này, các lợi khuẩn trong trà sẽ đi qua dạ dày dễ dàng vào đại tràng mà không bị cản trở bởi thức ăn. Bạn nên uống trước bữa sáng khoảng 20 phút.
- Nếu bạn muốn hỗ trợ hệ tiêu hóa, bạn nên uống trà kombucha trong hoặc sau bữa ăn. Lúc này, các lợi khuẩn trong trà sẽ giúp tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất hiệu quả hơn. Ngoài ra, uống trà kombucha trước bữa ăn cũng có thể giúp bạn nhanh no hơn, hỗ trợ giảm cân.
- Nếu bạn muốn tăng cường năng lượng và tỉnh táo, bạn có thể uống trà kombucha vào buổi chiều hoặc tối. Lúc này, một lượng nhỏ cồn và caffeine trong trà sẽ giúp bạn giảm căng thẳng và mệt mỏi. Tuy nhiên, bạn nên uống với liều lượng nhỏ và tránh uống quá gần giờ đi ngủ để không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Tóm lại, trà kombucha là một loại thức uống có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cũng có một số tác hại nếu uống quá nhiều hoặc không đúng cách. Bạn nên uống với liều lượng vừa phải và tuân theo một số lưu ý khi uống để bảo vệ sức khỏe của bạn.